در این مقاله، به بررسی نحوه استرداد مالیات بر ارزش افزوده اضافه پرداختی در نظام جامع نظام اطلاعات مالی و مالیاتی می‌پردازیم. با استقرار نظام جامع نظام اطلاعات مالی و مالیاتی، گامی مهم در جهت شفاف‌سازی مبادلات، فعالیت‌های اقتصادی و کنترل جریان گردش کالا در زنجیره تولید-مصرف برداشته شده است. یکی از اهداف این نظام، تسهیل در شناسایی درآمد واقعی مؤدیان و رعایت عدالت‌نسبی مالیاتی است. در این راستا، مودیان می‌توانند در صورت اضافه پرداختی مالیات بر ارزش افزوده، نسبت به استرداد مالیات بر ارزش افزوده اقدام نمایند.
مراحل استرداد مالیات بر ارزش افزوده اضافه پرداختی
برای استرداد مالیات بر ارزش افزوده اضافه پرداختی، مودیان باید مراحل زیر را طی نمایند:
- شناسایی اعتبارات خرید: اولین قدم در فرآیند استرداد، شناسایی اعتبارات خرید (ارزش افزوده پرداخت شده بابت خرید کالا و خدمات) است. مودیان باید اسناد و مدارک مربوط به این اعتبارات را جمع‌آوری نمایند.
- بررسی اسناد هزینه: در مرحله بعد، اسناد هزینه ارائه شده در واحدهای مرتبط باید از نظر صحت و درستی مورد بررسی قرار گیرند. این بررسی باید برای دوره‌های مورد نظر (معمولاً چهار دوره مالی برای هر سال) انجام شود.
- ورود اطلاعات در سامانه: اطلاعات مربوط به اعتبارات خرید و اسناد هزینه باید در سامانه جامع نرم افزاری اتوماسیون صورت حساب های پیمانکاران وارد شود. این سامانه توسط پیمانکاران در اختیار شهرداری‌ها قرار می‌گیرد.
- تهیه مستندات: پس از ورود اطلاعات در سامانه، مودیان باید مستندات و فایل‌های مورد نظر برای ارائه به سازمان امور مالیاتی را تهیه نمایند.
- تسلیم اظهارنامه‌ها: اظهارنامه‌های معوق و فعلی باید به سازمان امور مالیاتی تسلیم شوند.
- انجام مراحل ثبت نام: در صورتی که مودی در نظام ارزش افزوده ثبت نام نکرده باشد، باید مراحل ثبت نام را انجام دهد و سامانه‌های مورد نیاز را استقرار دهد.
- درخواست استرداد: مودی می‌تواند با توجه به ماده 8 قانون ارزش افزوده مصوب سال 1400 و تبصره 7 ماده 17 قانون مالیات بر ارزش افزوده مصوب سال 1387، نسبت به درخواست استرداد مالیات و عوارض پرداختی در دوره‌های مورد نظر اقدام نماید.
- اعتراض و پیگیری: در صورت عدم موافقت سازمان امور مالیاتی با درخواست استرداد، مودی می‌تواند نسبت به آن اعتراض کرده و پیگیری‌های لازم را انجام دهد.
تعیین تکلیف سهم شهرداری‌ها از مالیات بر ارزش افزوده
پنجم بهمن ماه 1401 نمایندگان مجلس شورای اسلامی با اصلاح قانون مالیات بر ارزش افزوده سهم شهرداری ها از این محل را تعیین تکلیف کردند. نمایندگان مجلس شورای اسلامی در جلسه علنی مجلس، گزارش کمیسیون اقتصادی در مورد طرح اصلاح بند(ب) ماده (۳۹) قانون مالیات بر ارزش افزوده را بررسی کرده و در نهایت این طرح را به تصویب رساندند.
بر اساس ماده واحده این طرح، در بند (ب) ماده(۳۹) قانون مالیات بر ارزش افزوده مصوب ۲ /۳ / ۱۴۰۰ عبارت «به نسبت دوازده درصد (۱۲ %) سهم کلان شهرها، پنجاه و سه درصد (۵۳ %) سهم سایر شهرها و سی و پنج درصد (۳۵ %) روستاها و مناطق عشایری و براساس شاخص‌های جمعیت و توسعه نیافتگی مذکور در بند (الف) این ماده توزیع گردد. دستورالعمل اجرایی این بند توسط وزارت کشور با همکاری سازمان برنامه و بودجه کشور تهیه و ابلاغ می‌شود.» جایگزین عبارت «براساس شاخص جمعیت میان شهرداری‌ها، دهیاری‌ها، روستاهای فاقد دهیاری و مناطق عشایری توزیع گردد» می‌شود.
بر اساس ماده ۳۹ قانون مالیات بر ارزش افزوده؛ سهم شهرداری‌ها، دهیاری‌ها، روستاهای فاقد دهیاری و مناطق عشایری، براساس ترتیبات ذیل به حساب تمرکز وجوه وزارت کشور و حساب تمرکز وجوه اداره کل امور مالیاتی استان ذی‌ربط نزد خزانه‌داری کل کشور برای توزیع بین شهرداری‌ها و دهیاری‌ها واریز می‌شود:
الف- نود درصد (۹۰%) از عوارض و جریمه‌های مربوط به ماده(۷) و بندهای «ب» و «پ» ماده(۲۶) این قانون پس از واریز به حساب تمرکز وجوه اداره کل امور مالیاتی استان بر اساس شاخص جمعیت میان شهرداری‌ها، دهیاری‌ها، اداره امور عشایر هر شهرستان (سهم مناطق عشایری) و فرمانداری‌های همان استان (سهم روستاهای فاقد دهیاری) توزیع و ده‌درصد (۱۰%) مابقی به حساب تمرکز وجوه وزارت کشور واریز تا به موجب آیین‌نامه‌ای که براساس شاخص‌های توسعه‌نیافتگی سه‌ماه پس از لازم‌الاجراءشدن این قانون توسط سازمان برنامه و بودجه کشور و وزارت کشور تهیه می‌شود و به تصویب هیات وزیران می‌رسد بین شهرداری‌ها، دهیاری‌ها، اداره امور عشایر شهرستان (سهم مناطق عشایری) و روستاهای فاقد دهیاری (به حساب فرمانداری‌ها) توزیع گردد.
ب- عوارض و جریمه‌های مربوط به بندهای «الف» و «ت» ماده(۲۶) و ماده(۲۸) این قانون به حساب تمرکز وجوه وزارت کشور واریز می‌شود تا براساس شاخص جمعیت میان شهرداری‌ها، دهیاری‌ها، روستاهای فاقد دهیاری و مناطق عشایری توزیع گردد.
تبصره۱- سهم روستاهای فاقد دهیاری به حساب فرمانداری شهرستان مربوط واریز می‌شود تا با مشارکت سایر دستگاههای اجرائی مربوطه برای امور عمرانی و آبادانی همان روستاها هزینه شود. دستورالعمل اجرائی این تبصره ظرف سه‌ماه پس از ابلاغ این قانون توسط وزارت کشور و وزارت امور اقتصادی و دارایی (سازمان) تصویب می‌شود.
تبصره۲- سهم مناطق عشایری از عوارض و جریمه‌های مربوط به مواد (۷) و (۲۶) این قانون به اداره کل امور عشایر هر استان واریز می‌شود تا براساس شاخص جمعیت میان مناطق عشایری توزیع گردد.
تبصره۳- در راستای اجرای احکام این ماده شهرهای جدید تازه تاسیس فاقد شهرداری از نظر موضوع این ماده حسب مورد واجد شهرداری تلقی می‌شوند.
تبصره۴- محل اخذ مالیات ارزش افزوده واحدهای تولیدی محل استقرار آنها می‌باشد.
تبصره۵- سهم شهرداری‌ها و دهیاری‌ها از محل منابع حاصل از بندهای «پ» و «ت» ماده(۲۶) این قانون باید مطابق با سیاست‌های ابلاغی شورای عالی سلامت و امنیت غذایی هزینه گردد. تصمیم‌گیری در خصوص نحوه هزینه‌کرد منابع مزبور در کلان‌شهرها برعهده کمیته‌ای متشکل از فرماندار، شهردار و نماینده وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی است.
تبصره۶- هرگونه برداشت از حساب تمرکز وجوه به‌جز پرداخت به شهرداری‌ها و دهیاری‌ها و اشخاص مذکور در این ماده ممنوع است.
تبصره۷- سهم عوارض ارزش افزوده دریافتی از شرکتهای فناور مستقر در پارکهای علم و فناوری پس از واریز به خزانه‌داری کل کشور، به صورت صددرصد (۱۰۰%) به همان پارک بابت ایجاد، توسعه و نگهداری زیرساختها و فضاهای عمومی، آموزشی، پژوهشی و فناوری و ارائه خدمات شهری اختصاص می‌یابد. آیین‌نامه اجرائی این تبصره ظرف سه‌ماه از تاریخ لازم‌الاجراءشدن این قانون توسط معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری با همکاری وزارت علوم، تحقیقات و فناوری و وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی تهیه می‌شود و به‌تصویب هیات وزیران می‌رسد.
تبصره۸- کارگروهی مرکب از وزارت کشور، سازمان و یک ناظر از مجلس شورای اسلامی برای نظارت بر حسن اجرای این ماده تشکیل و گزارش عملکرد این ماده همه ساله توسط سازمان و وزارت کشور به کمیسیون اقتصادی مجلس شورای اسلامی ارائه می‌گردد.
تبصره۹- سازمان مکلف است در مقاطع سه‌ماهه میزان وصول مالیات بر ارزش افزوده و سهم هریک از شهرداری‌ها، دهیاری‌ها، فرمانداری‌ها و مناطق عشایری را از طرق مناسب به اطلاع عموم مردم برساند.
در راستای پیاده سازی این قانون و تحقق سهم شهرداری های کشور از مالیات برارزش نیاز است سامانه مرکزی مدیریت و پایش اطلاعات مالی مالیاتی ذینفعان در شهرداری های کشور پیاده سازی گردد. هدف از پیاده سازی این زیر سامانه ثبت اطلاعات صورت حسابهای الکترونیکی مودیان مالیاتی مشمول ارزش افزوده ، تجمیع اطلاعات مالی ارزش افزوده پرداختی توسط ایشان و سهم شهرداری از حوزه جغرافیایی مربوط به خود می باشد.
سامانه مرکزی محاسبات سهم ارزش افزوده شهرداری
هدف از استقرار سامانه مرکزی اقتصاد دیجیتالی شهرداری (سامانه مرکزی محاسبات سهم ارزش افزوده شهرداری ) در شهرداری های کشور پیاده سازی اتوماسیون فرایندهای مالی و حسابداری و مدیریت ذی نفعان سازمان با هدف بیشینه سازی و بهینه سازی درآمدها و منابع شهرداری از قانون ارزش افزوده و همزمان کاهش هزینه های شهرداری با استرداد اضافه پرداخت ارزش افزوده به پیمانکاران از سازمان امور مالیاتی می باشد. با استقرار این سامانه دسترسی شهرداری به منافع و حقوقی که در قانون ارزش افزوده دایمی و همچنین قانون سامانه های فروشگاهی و صدور صورت حساب های الکترونیکی پیش بینی شده است فراهم گردیده و با ارایه خدمات الکترونیکی در حوزه های گوناگون به منافع ذی نفعان در شهر و در راستای ماموریت های تعریف شده در قانون ، برای شهرداری ها ، حداکثر منافع حاصل می گردد.
برای نیل به این هدف اقدامات ذیل باید انجام گردد:
1) شرح خدمات :
1) شناسایی اعتبارات خرید (ارزش افزوده پرداخت شده بابت خرید کالا و خدمات ) و پیگیری و استرداد مالیات و عوارض ارزش افزوده اضافه پرداخت شده از سازمان امور مالیاتی .
2) بررسی اسناد هزینه ارایه شده در واحدهای مرتبط از تابستان سال 1399 لغایت پایان سال 1401 شامل چهار دوره مالی برای هر سال ( جهت استخراج اطلاعات مالیات بر ارزش افزوده و اعتبارات مترتب بر آن)
3)ورود اطلاعات بند 2 در فایل اکسل و در سامانه جامع نرم افزاری اتوماسیون صورت حساب های پیمانکاران ( تامین ، خرید و اجرا و پیاده سازی سامانه بر عهده پیمانکار می باشد).
4)تهیه مستندات و فایل های مورد نظر برای ارایه به سازمان امور مالیاتی .
5) تسلیم اظهارنامه های معوق و فعلی.
6) انجام تمامی مراحل ثبت نام در نظام ارزش افزوده و استقرار سامانه های مورد نیاز.
7) درخواست استرداد مالیات و عوارض پرداختی در دوره های فوق الذکر موضوع ماده 8 قانون ارزش افزوده مصوب سال 02/03/1400 و تبصره 7 ماده 17 قانون مالیات بر ارزش افزوده مصوب سال 1387.
8) اعتراض و پیگیری استرداد مالیات بر ارزش افزوده و تنظیم لایحه جهت هیات های حل اختلاف مالیاتی تا حصول نتیجه و دریافت طلب شهرداری از سازمان مالیاتی.
2) مدت زمان خدمات :
مطابق جدول ذیل مدت زمان قرارداد 9 ماه شمسی پیش بینی شده است:
| ردیف | شرح خدمات | مدت زمان خدمات |
|---|---|---|
| 1 | تامین و استقرار سامانه جامع تجمیع | یک ماه |
| 2 | خدمات مالی و حسابرسی 3 دوره سال 1399 | دو ماه |
| 3 | خدمات مالی و حسابرسی 3 دوره سال 1400 | سه ماه |
| 4 | خدمات مالی و حسابرسی 3 دوره سال 1401 | سه ماه |
| مدت زمان خدمات کل قرارداد | نه ماه |
3) پیش بینی هزینه خدمات و سامانه های نرم افزاری مورد نیاز :
مطابق جدول ذیل پیش بینی شده است :
| ردیف | سامانه تجمیع صورت حساب های الکترونیکی | واحد | حجم | قیمت واحد | قیمت کل(ریال) |
| 1 | خرید لا یسنس نرم افزار لوکال نسخه اینترپرایز | لایسنس | 1 | 10,170,000,000 | 10,170,000,000 |
| 2 | نصب وراه اندازی و پشتیبانی نرم افزار ( 1 سال ) | مورد | 1 | 4,000,000,000 | 4,000,000,000 |
| قیمت سامانه اتوماسیون صورت حسابهای پیمانکاران | 14,170,000,000 | ||||
| 3 | حقوق کارشناس ارشد حسابرسی بررسی اسناد 2نفر 6 ماه | نفرماه | 12 | 400,000,000 | 4,800,000,000 |
| 4 | حقوق کارشناس تجمیع داده ها در نرم افزار یک نفر9 ماه | نفرماه | 9 | 300,000,000 | 2,700,000,000 |
| 5 | حقوق متخصص مالیات وارزش افزوده 1 نفر 9 ماه | نفرماه | 9 | 700,000,000 | 6,300,000,000 |
| 6 | حقوق کارمند اداری پیگیری اداری 6 ماه | نفرماه | 6 | 200,000,000 | 1,200,000,000 |
| 7 | هزینه سربار ایاب ذهاب و اقامت وماموریت پرسنل | ماه | 9 | 400,000,000 | 3,600,000,000 |
| هزینه کل خدمات پروژه و سامانه اتوماسیون | 18,600,000,000 | ||||
| مجموع ( کل خدمات پروژه و سامانه اتوماسیون ) | 32,770,000,000 |
توضیح : تمامی هزینه ها شامل حقوق ، بیمه ، ماموریت ، ایاب ذهاب ، اقامت و کسورات در هزینه های فوق محاسبه شده است .
مزایای استفاده از نظام جامع نظام اطلاعات مالی و مالیاتی برای استرداد مالیات بر ارزش افزوده
استفاده از نظام جامع نظام اطلاعات مالی و مالیاتی برای استرداد مالیات بر ارزش افزوده مزایای متعددی دارد، از جمله:
- شفافیت و دقت: این نظام با شفاف‌سازی مبادلات و فعالیت‌های اقتصادی، به دقت بیشتر در محاسبه و استرداد مالیات بر ارزش افزوده کمک می‌کند.
- سرعت: با استفاده از این نظام، فرآیند استرداد مالیات بر ارزش افزوده به طور قابل‌توجهی تسریع می‌شود.
- کاهش هزینه‌ها: استفاده از این نظام به کاهش هزینه‌های مربوط به استرداد مالیات بر ارزش افزوده برای مودیان و سازمان امور مالیاتی کمک می‌کند.
نظام جامع نظام اطلاعات مالی و مالیاتی ابزاری کارآمد برای استرداد آسان و سریع مالیات بر ارزش افزوده اضافه پرداختی است. مودیان با استفاده از این نظام می‌توانند به طور شفاف و دقیق، نسبت به محاسبه و استرداد مالیات خود اقدام نمایند.
مشاوره مالی و مالیاتی از طریق تماس با شماره های 09120801761 و ۰۲۱۸۸۵۳۹۴۷۶ .
