در سال‌های اخیر، یکی از مهم‌ترین دغدغه‌های صاحبان کسب‌وکار و مغازه‌داران، موضوع مالیات دستگاه پوز (کارتخوان) بوده است؛ دغدغه‌ای که با گسترش استفاده از این ابزارهای پرداخت، جدی‌تر و پرسش‌برانگیزتر از همیشه مطرح می‌شود. بسیاری از کاسب‌ها نگران‌اند که اتصال کارتخوان به پرونده مالیاتی، منجر به افزایش مالیات آن‌ها شود یا روند محاسبه مالیات مبهم و پیچیده باشد. اما واقعیت چیست؟ آیا هر تراکنش از طریق دستگاه پوز مشمول مالیات است؟ درصد مالیات چگونه تعیین می‌شود؟ در این مقاله، به شکلی جامع و حرفه‌ای، به تمامی این پرسش‌ها پاسخ خواهیم داد؛ از نحوه اتصال دستگاه پوز به سامانه مالیاتی گرفته تا فرمول محاسبه مالیات مشاغل مختلف، نرخ‌ها، معافیت‌ها و نکات مهمی که هر صاحب کسب‌وکاری باید بداند. اگر می‌خواهید با خیال راحت از کارتخوان استفاده کنید و در عین حال از قوانین مالیاتی نیز آگاه باشید، این مطلب را تا انتها دنبال کنید.

حتماً کارتخوان داری؟ پس اینو بخون!

این روزها خرید کردن دیگه اون حس قدیمی رو نداره؛ قبلاً وقتی یه اسکناس بزرگ از جیبت کم می‌شد، انگار حساب بانکی‌ات جلوی چشمت آب می‌رفت! اما الان با یه کارت ساده و یه دستگاه پوز، فقط چند تا عدد توی حساب‌هات جابه‌جا می‌شه، بی‌هیچ لمس پولی و بی‌هیچ حسی از خرج کردن واقعی. همین سادگی باعث شده که دستگاه‌های کارتخوان به بخشی جدانشدنی از هر مغازه و کسب‌وکاری تبدیل بشن. اما با همه‌ی راحتی‌هایی که این دستگاه‌ها آوردن، یه موضوع مهم باعث نگرانی خیلی از کاسب‌ها شده: مالیات دستگاه کارتخوان!
از وقتی استفاده از کارتخوان‌ها رایج شده، به‌خصوص بعد از همه‌گیری کرونا، سوال‌های زیادی توی ذهن مغازه‌دارها شکل گرفته: آیا برای هر بار کارت کشیدن باید مالیات بدیم؟ مبلغ خرید تأثیری داره؟ اگه تراکنش زیاد باشه، یعنی مالیات هم زیاد می‌شه؟ از طرفی، کارمزدهای جدید دستگاه پوز هم از تابستون ۱۴۰۲ اضافه شده و ماجرا رو پیچیده‌تر کرده. به‌طور کلی، ابهامات زیادی درباره‌ی نحوه‌ی محاسبه مالیات کارتخوان وجود داره؛ مثلا اینکه چرا یه فروشنده نمی‌ذاره برای مبلغ کم کارت بکشید و می‌گه براش نمی‌صرفه چون مالیات می‌ده. اما واقعاً ماجرا چیه؟ آیا هر تراکنش مساوی با مالیاته؟ یا محاسبه این مالیات داستان دیگه‌ای داره؟

تو این مقاله، قراره همه‌ی این سوالات رو کامل بررسی کنیم؛ از ماجرای اتصال کارتخوان به پرونده مالیاتی گرفته تا روش دقیق محاسبه مالیات، نرخ‌ها، معافیت‌ها، و تفاوت بین دستگاه‌های پوز سیار و ثابت. اگه کسب‌وکاری داری یا حتی فقط کنجکاوی بدونی پشت صحنه‌ی این تراکنش‌های دیجیتالی چی می‌گذره، حتماً تا آخر این مطلب با ما همراه باش.

قانون مالیات کارتخوان چیست و چه کسانی مشمول آن هستند؟

در سال ۱۳۹۸، قانونی با عنوان «پایانه‌های فروشگاهی و سامانه مودیان» به تصویب رسید که تحولی بزرگ در شفاف‌سازی درآمد مشاغل ایجاد کرد. بر اساس ماده ۱۱ این قانون، بانک مرکزی موظف شد با همکاری سازمان امور مالیاتی، برای هر دستگاه کارتخوان (پوز) یک شناسه منحصر به فرد صادر کند. از آن پس، تمامی تراکنش‌هایی که از طریق این دستگاه‌ها انجام می‌شود، به‌عنوان بخشی از درآمد شغلی صاحب کارتخوان شناخته شده و اطلاعات آن به‌صورت مستقیم برای سازمان امور مالیاتی ارسال می‌شود. طبق این قانون، تمامی کسب‌وکارها از جمله مغازه‌داران، شرکت‌ها، فروشگاه‌های حضوری و حتی فروشگاه‌های اینترنتی که از دستگاه کارتخوان سیار یا ثابت استفاده می‌کنند، مشمول پرداخت مالیات خواهند بود. بنابراین، تمام دارندگان کارتخوان موظف‌اند که در سامانه امور مالیاتی به نشانی tax.gov.ir ثبت‌نام کرده و برای خود پرونده مالیاتی تشکیل دهند. این قانون با هدف ایجاد شفافیت اقتصادی و جلوگیری از فرار مالیاتی اجرا شده و همه فعالان اقتصادی باید خود را با آن هماهنگ کنند.

۶ مرحله ثبت‌نام و محاسبه مالیات کارتخوان

با اجرای قانون پایانه‌های فروشگاهی و اتصال حساب‌های بانکی به پرونده مالیاتی، تمام دارندگان دستگاه‌های کارتخوان (اعم از ثابت یا سیار) موظف هستند اطلاعات پوز خود را در سامانه سازمان امور مالیاتی ثبت کرده و کد مالیاتی دریافت کنند. این فرآیند در سال ۱۴۰۴ به‌صورت کاملاً دیجیتال انجام می‌شود. در ادامه، مراحل ثبت‌نام و نحوه محاسبه مالیات کارتخوان را گام‌به‌گام برای شما شرح می‌دهیم:

🔹 مرحله اول: ورود به درگاه ملی مالیات

وارد سامانه سازمان امور مالیاتی کشور به آدرس 📎tax.gov.ir شوید.
در صفحه اصلی، گزینه «پیش‌ثبت‌نام و ثبت‌نام الکترونیکی مؤدیان» را انتخاب کنید.

🔹 مرحله دوم: شروع ثبت‌نام

در صفحه جدید، روی گزینه قرمز رنگ «ثبت‌نام» کلیک کنید.
سپس:

  • نوع مودی (شخص حقیقی، حقوقی، یا مشارکتی) را انتخاب نمایید.
  • شماره ملی یا شناسه ملی را وارد کرده
  • گزینه «ادامه» را بزنید.

🔹 مرحله سوم: پیش‌ثبت‌نام جدید

در این مرحله باید اطلاعات اولیه را وارد کنید:

  • نوع ثبت‌نام (جدید یا تکمیل اطلاعات قبلی)
  • کد پستی محل فعالیت
  • شماره تلفن همراه معتبر به نام خودتان
  • کد امنیتی

سپس روی «پیش‌ثبت‌نام جدید» کلیک کنید.

 

🔹 مرحله چهارم: دریافت کد فعال‌سازی

کدی از طریق پیامک برای شما ارسال می‌شود.
🔒 این کد را در کادر مشخص شده وارد کرده و گزینه «ثبت» را انتخاب نمایید.

پس از ورود، بخش‌هایی از فرم ثبت‌نام به رنگ قرمز نمایش داده می‌شود که باید تمام آن‌ها را کامل کنید (مانند مشخصات شغلی، محل فعالیت، شماره حساب بانکی و…).

 

 

🔹 مرحله پنجم: تأیید نهایی اطلاعات

پس از تکمیل تمام بخش‌های قرمز رنگ، گزینه «تأیید نهایی اطلاعات و دریافت اطلاعات کاربری» را بزنید.

سپس:

  • نام کاربری
  • رمز عبور
  • کد رهگیری ثبت‌نام

برای شما پیامک یا نمایش داده می‌شود. با این اطلاعات می‌توانید وارد حساب مالیاتی خود شوید.

 

🔹 مرحله ششم: بررسی و صدور کد مالیاتی

پس از تکمیل پرونده، سازمان امور مالیاتی اطلاعات شما را بررسی می‌کند. در صورت تأیید، کد مالیاتی اختصاصی به شما تعلق می‌گیرد که از این پس، دستگاه کارتخوان شما با آن شناسایی می‌شود.

 

📌 نحوه محاسبه مالیات دستگاه کارتخوان در سال ۱۴۰۴

  • هیچ مالیاتی به‌صورت مستقیم از هر تراکنش کارتخوانی کسر نمی‌شود.
  • اطلاعات تراکنش‌ها فقط برای برآورد درآمد سالانه شما استفاده می‌شود.
  • مالیات نهایی پس از بررسی گردش حساب، میزان سود، هزینه‌ها و معافیت‌های شغلی، بر اساس ضرایب و نرخ‌های اعلام‌شده توسط سازمان امور مالیاتی محاسبه می‌گردد.

🔍 نرخ‌های مالیاتی ممکن است برای اشخاص حقیقی (صاحبان مشاغل) پله‌ای (۱۵٪، ۲۰٪ و ۲۵٪) و برای اشخاص حقوقی به‌صورت نرخ ثابت ۲۵٪ باشد.

سوالات متداول

خیر. هیچ مبلغی به‌صورت مستقیم از هر تراکنش کارتخوان کم نمی‌شود. تراکنش‌ها فقط به‌عنوان مبنای محاسبه درآمد سالانه شما در نظر گرفته می‌شوند.
خیر. داشتن دستگاه کارتخوان به‌خودی خود مالیات اضافه‌ای ایجاد نمی‌کند. آنچه مهم است میزان گردش مالی و سود واقعی کسب‌وکار شماست.
مالیات بر اساس نوع مودی مشخص می‌شود: اشخاص حقیقی (۱۵٪، ۲۰٪ و ۲۵٪ پلکانی) و اشخاص حقوقی (۲۵٪ ثابت). هزینه‌ها و معافیت‌های قانونی نیز از درآمد کسر می‌شوند.
در صورت عدم ثبت‌نام در سامانه مالیاتی، دستگاه پوز شما مسدود می‌شود و ممکن است مشمول مالیات علی‌الرأس و جریمه شوید.
خیر. سازمان امور مالیاتی تفاوتی بین کارتخوان سیار یا ثابت قائل نمی‌شود. ملاک اصلی میزان تراکنش‌ها و گردش مالی واقعی است.